کد مطلب:223808 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:153
اشعار حضرت رضا در اخلاق
فأنشدنی أحسن مارویته فی كتمان السر فقال علیه السلام شعرا و إنی لأنسی السر كی لا اذیعه فیامن رأی سرا یصان بان ینسی مخافة أن یجری ببالی ذكره فینبذه قلبی الی ملتوی الأحشاء فیوشك من لم یفش سرا و جال فی خواطره ان لایطیق له حبسا
فقال المأمون اذا أمرت أن یترب الكتاب كیف تقول قال ترب قال فمن السحا قال سح قال فمن الطین قال طن قال فقال المأمون یا غلام ترب هذا الكتاب و سحه وطنه وامض به الی الفضل بن سهل و خذ لأبی الحسن علیه السلام ثلثمأة الف درهم
عیون اخبار الرضا ص 304.
شیخ صدوق روایت می كند كه مأمون كنیزی را برای حضرت رضا علیه السلام فرستاد چون وارد شد كنیز كراهت داشت زیرا از رقاصه ها و خوانندگان بود حضرت او را برگردانید و این ابیات را برای او نوشت:
لغی نفسی الی نفسی المشیب
و عند الشیب یتعظ اللبیب
فقده لی الشباب الی مداه
فلست اری مواضعه تؤب
سابكیه و اندبه طویلا
و ادعوه الی مس یجیب
و هیهات الذی قدفات منه
تمنینی به النفس الكذوب
وداع الغاینات بیاض راسی
و من مد البقاء له یشیب
اری البیض الحسان یجدن عنی
و فی هجرا نهن لنا نصیب
فان یكن الشباب مضی حبیبا
فان الشیب الضباء الی حبیب
ساصحبه بتقوی الله حتی
یفرق بیننا الاجل القریب [1] .
مردی آمد از برادرش خدمت آن حضرت شكایت كرد امام این اشعار را انشاد فرمود:
[ صفحه 224]
اعذر اخاك علی ذنوبه
و استر وعظ علی عیوبه
و اصبر علی بهت السفیه
و للزمان علی خطوبه
ودع الجواب تفضلا
و كل الظلوم الی حسبیه
این اشعار را از قول جدش امیرالمؤمنین علیه السلام قرائت فرمود:
خلقت الخلائق فی قدرة
فمنهم سخی و منهم بخیل
فاما السخی ففی راحة
و اما البخیل فشوم طویل
ابوالصلت این اشعار را روایت كرده از آن حضرت درباه عبدالمطلب:
یعیب الناس كلهم زمانا
و ما لزماننا عیب سوانا
فعیب زماننا و العیب فینا
و لو نطق الزمان بنا هجانا
و ان الذئب یترك لحم ذئب
و یأكل بعضنا بعضا عیانا
لبسنا للخداع مسوك طیب
فویل للغریب اذا اتانا [2] .
بیهقی می نویسد: امام رضا علیه السلام شعر بسیار می گفته و بسیار حفظ داشته و بسیار می خوانده اند و از آن جمله است:
اذا كنت فی خیر فلا تغتر به
و لكن قل اللهم سلم و تمم
فقال المأمون اذا أمرت أن یترب الكتاب كیف تقول قال ترب قال فمن السحا قال سح قال فمن الطین قال طن قال فقال المأمون یا غلام ترب هذا الكتاب و سحه وطنه وامض به الی الفضل بن سهل و خذ لأبی الحسن علیه السلام ثلثمأة الف درهم
عیون اخبار الرضا ص 304.
شیخ صدوق روایت می كند كه مأمون كنیزی را برای حضرت رضا علیه السلام فرستاد چون وارد شد كنیز كراهت داشت زیرا از رقاصه ها و خوانندگان بود حضرت او را برگردانید و این ابیات را برای او نوشت:
لغی نفسی الی نفسی المشیب
و عند الشیب یتعظ اللبیب
فقده لی الشباب الی مداه
فلست اری مواضعه تؤب
سابكیه و اندبه طویلا
و ادعوه الی مس یجیب
و هیهات الذی قدفات منه
تمنینی به النفس الكذوب
وداع الغاینات بیاض راسی
و من مد البقاء له یشیب
اری البیض الحسان یجدن عنی
و فی هجرا نهن لنا نصیب
فان یكن الشباب مضی حبیبا
فان الشیب الضباء الی حبیب
ساصحبه بتقوی الله حتی
یفرق بیننا الاجل القریب [1] .
مردی آمد از برادرش خدمت آن حضرت شكایت كرد امام این اشعار را انشاد فرمود:
[ صفحه 224]
اعذر اخاك علی ذنوبه
و استر وعظ علی عیوبه
و اصبر علی بهت السفیه
و للزمان علی خطوبه
ودع الجواب تفضلا
و كل الظلوم الی حسبیه
این اشعار را از قول جدش امیرالمؤمنین علیه السلام قرائت فرمود:
خلقت الخلائق فی قدرة
فمنهم سخی و منهم بخیل
فاما السخی ففی راحة
و اما البخیل فشوم طویل
ابوالصلت این اشعار را روایت كرده از آن حضرت درباه عبدالمطلب:
یعیب الناس كلهم زمانا
و ما لزماننا عیب سوانا
فعیب زماننا و العیب فینا
و لو نطق الزمان بنا هجانا
و ان الذئب یترك لحم ذئب
و یأكل بعضنا بعضا عیانا
لبسنا للخداع مسوك طیب
فویل للغریب اذا اتانا [2] .
بیهقی می نویسد: امام رضا علیه السلام شعر بسیار می گفته و بسیار حفظ داشته و بسیار می خوانده اند و از آن جمله است:
اذا كنت فی خیر فلا تغتر به
و لكن قل اللهم سلم و تمم
[1] بحار ص 48 ج 12.
[2] عيون اخبار الرضا(ص) بحار ص 32 ج 12.